Tętniak aorty brzusznej to powiększony obszar w dolnej części głównego naczynia, które dostarcza krew do ciała – aorty. Biegnie ona od serca przez środek klatki piersiowej i brzucha i jest największym naczyniem krwionośnym w ciele. Z tego względu pęknięty tętniak aorty brzusznej może powodować zagrażające życiu krwawienie.

Tętniak aorty brzusznej – objawy

Tętniaki aorty brzusznej często rosną powoli bez objawów, co utrudnia ich wykrycie. Choć wiele z nich zaczyna się od małych rozmiarów i pozostaje niewielkimi, niektóre czasem rozwijają się, a nawet pękają.

Jeśli masz powiększający się tętniak aorty brzusznej, możesz zauważyć:

• ciągły ból brzucha,
• ból pleców,
• odczucie pulsowania w pobliżu pępka.

Jeśli odczuwasz ból, szczególnie nagły i silny, natychmiast szukaj pomocy medycznej.

Tętniak aorty brzusznej – przyczyny

Tętniaki mogą rozwijać się w dowolnym miejscu wzdłuż aorty, ale większość z nich pojawia się w jamie brzusznej. W rozwoju tego schorzenia rolę odgrywa wiele czynników, w tym:

• Stwardnienie tętnic (miażdżyca): występuje, gdy tłuszcz i inne substancje gromadzą się na wyściółce naczynia krwionośnego.
• Wysokie ciśnienie krwi: może uszkodzić i osłabić ściany aorty.
• Choroby naczyń krwionośnych: powodują zapalenie naczyń krwionośnych.
• Zakażenie w aorcie: choć takie przypadki mają miejsce rzadko, infekcja bakteryjna lub grzybicza może powodować tętniaki aorty brzusznej.
• Uraz: tętniaki aorty brzusznej może powodować na przykład udział w wypadku samochodowym.

Czynniki ryzyka tętniaka aorty brzusznej

W przypadku tętniaka aorty brzusznej czynniki ryzyka obejmują:

• Palenie tytoniu: to najsilniejszy czynnik ryzyka, który może osłabić ściany aorty, zwiększając ryzyko rozwoju i pęknięcia tętniaka aorty. Im dłużej palisz lub żujesz tytoń, tym większe są szanse na rozwój tętniaka aorty.
• Wiek: tętniaki aorty brzusznej występują najczęściej u osób w wieku 65 lat i starszych.
• Płeć: przypadki schorzenia pojawiają się znacznie częściej u mężczyzn niż u kobiet.
• Rasa: biali ludzi są bardziej narażeni na tętniaki aorty brzusznej.
• Historia rodzinna: występowanie w rodzinie tętniaków aorty brzusznej zwiększa ryzyko wystąpienia choroby.
• Inne tętniaki: tętniak wykryty w innym dużym naczyniu krwionośnym, takim jak tętnica za kolanem lub aorta w klatce piersiowej, może zwiększać ryzyko tętniaka aorty brzusznej.

Tętniak aorty brzusznej – powikłania

Głównymi powikłaniami tętniaka aorty brzusznej są rozwarstwienia w jednej lub kilku warstwach ściany aorty (rozwarstwienie aorty) lub pęknięcie tętniaka, które może powodować zagrażające życiu krwawienie wewnętrzne. Ogólnie rzecz biorąc, im większy tętniak i im szybciej rośnie, tym większe ryzyko pęknięcia.

Objawy pęknięcia tętniaka aorty mogą obejmować:

• nagły, intensywny i uporczywy ból brzucha lub pleców, który można określić jako uczucie łzawienia,
• spadek ciśnienia krwi,
• przyspieszony puls.

Tętniaka aorty brzusznej wywołują również powikłania w postaci zakrzepów krwi. Jeśli skrzep krwi uwolni się z wewnętrznej ściany tętniaka i zablokuje naczynie krwionośne w innym miejscu w ciele, może powodować ból lub uniemożliwić przepływ krwi do nóg, stóp, nerek lub narządów jamy brzusznej.

Tętniak aorty brzusznej – zapobieganie

Aby zapobiec wystąpieniu tętniaka aorty lub nie pogarszać stanu już istniejącego tętniaka, warto stosować się do poniższych zasad:

• Nie używaj wyrobów tytoniowych: Rzuć palenie i unikaj biernego palenia.
• Stosuj zdrową dietę: Skoncentruj się na jedzeniu różnych owoców i warzyw, produktów pełnoziarnistych, drobiu, ryb i niskotłuszczowych produktów mlecznych. Unikaj tłuszczów nasyconych, tłuszczów trans i ogranicz sól.
• Kontroluj ciśnienie krwi i poziom cholesterolu: Jeśli lekarz przepisał leki, weź je zgodnie z instrukcją.
• Regularnie ćwicz: Postaraj się zapewniać swojemu ciału co najmniej 150 minut umiarkowanej aktywności tygodniowo. Jeśli nie byłeś aktywny, zacznij powoli pracę nad swoją kondycją. Porozmawiaj z lekarzem o tym, jakie ćwiczenia będą dla ciebie odpowiednie.

Jeśli istnieje ryzyko tętniaka aorty, lekarz może zalecić inne środki, takie jak leki obniżające ciśnienie krwi i zmniejszające nacisk na osłabione tętnice.