Cystoskopia

Czym jest cystoskopia?

Cystoskopia to badanie urologiczne umożliwia ocenę drożności cewki moczowej, stanu błony śluzowej pęcherza i drożności ujścia pęcherzowego moczowodów. W razie potrzeby pozwala również na: pobranie wycinka do badania histopatologicznego, usuwania niektórych guzów pęcherza oraz rozkruszenia kamieni w pęcherzu moczowym.

Cystoskopia – wskazanie do badania

Cystoskopia jest wskazana dla osób, u których występują:

• długotrwałe choroby układu moczowego (zwłaszcza odporne na leczenie),
• częste infekcje układu moczowego,
• przetoka moczowa,
• podrażnienie układu moczowego
• duże nasilenie objawów bólowych,
• krwiomocz,
• pooperacyjne podrażnienia układu moczowego,,
• podejrzenie nowotworu pęcherza moczowego,
• podejrzenie kamicy moczowej,
• podejrzenie gruźlicy pęcherza,
• podejrzenie uszkodzenia pęcherza,
• podejrzenie wad rozwojowych dolnych dróg moczowych (np. moczowody dodatkowe, wsteczny odpływ moczu, uchyłki pęcherza),
• podejrzenie nowotworu pęcherza moczowego,
• podejrzenie śródmiąższowego zapalenia pęcherza moczowego,
• naciek pęcherza przez nowotwór z narządów sąsiednich,
• konieczność diagnostyki ciał obcych w pęcherzu moczowym,
• występowanie guzów pęcherza moczowego (np. brodawczaka pęcherza moczowego).

Przeciwskazaniami do cystoskopii są: ostre zapalenie pęcherza lub gruczołu krokowego, istotne powiększenia gruczołu krokowego, pourazowe uszkodzenia pęcherza moczowego, mały pęcherz moczowy, zwężenie cewki moczowej oraz przebyty niedługo wcześniej zawał serca.

Przebieg cystoskopii

Cystoskopia wykonywana jest za pomocą formy endoskopu – cystoskopu. Jeżeli występuje konieczność znalezienia przyczyny niepokojących objawów ze strony układu moczowego, używany jest on w formie giętkiej. Jeśli cystoskopia ma służyć diagnostyce kamieni, guzów lub innych koniecznych do usunięcia zmian – w formie sztywnej.

Przed cystoskopią dezynfekuje się ujście cewki moczowej, a pęcherz zostaje wypełniony wodą lub roztworem soli fizjologicznej, aby jego ścianki były napięte, a obraz jego wnętrza – dokładniejszy. Cewka moczowa zostaje pokryta żelem znieczulającym, a następnie do cewki moczowej zostaje wprowadzony cystoskop. Co do zasady podczas cystoskopii stosowane jest znieczulenie miejscowe. Znieczulenie ogólne zaleca się w przypadku badania dzieci.

Przygotowanie do cystoskopii i ewentualne powikłania

Aby zminimalizować ryzyko infekcji, przed cystoskopią zaleca się dokładne wypróżnienie pęcherza i umycie krocza, ze szczególnym uwzględnieniem cewki moczowej W zależności od rodzaju znieczulenia, należy wykonać badania, zlecone przez lekarza, oraz pozostać na czczo co najmniej 6 godzin przez zabiegiem. W przypadku zastosowania znieczulenia miejscowego, badanie nie wymaga szczególnego przygotowania. W niektórych przypadkach lekarz może jednak zalecić przyjmowanie preparatu przeciwbakteryjnego.

Po cystoskopii, jak po każdym badaniu inwazyjnym, mogą wystąpić powikłania. Są to przede wszystkim: dyskomfort podczas oddawania moczu (odczuwalny przez kilka dni po badaniu), zwiększone parcie na pęcherz, uczucie pieczenia w cewce moczowej, częstsze oddawanie moczu lub krwiomocz. W skrajnych przypadkach może dojść do zakażenia układu moczowego, a nawet uszkodzenia cewki moczowej lub pęcherza. Jeśli po badaniu pojawiają się: podwyższona temperatura ciała, zatrzymanie moczu, skrzepy krwi w moczu lub ból w okolicach lędźwi, należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza.