Kompleksowe leczenie ran przewlekłych

Co to jest rana przewlekła?

Rana przewlekła to taka, której gojenie nie przebiega według fizjologicznego wzorca, a więc pomimo stosowanego leczenia jej stan nie ulega poprawie, gojenie wydłuża się i/lub pojawia się infekcja. Specjaliści starają się określić ramy czasowe wydłużonego gojenia, lecz są one bardzo rozległe: od tygodnia do nawet ośmiu tygodni od powstania rany lub rozpoczęcia jej leczenia.

Statystycznie najczęściej rany przewlekłe to:

• owrzodzenia żylne, tętnicze lub mieszane,
• owrzodzenia i rany w przebiegu zespołu stopy cukrzycowej lub będące powikłaniem cukrzycy
• odleżyny, powstałe wskutek długotrwałego unieruchomienia pacjenta.

Wśród przyczyn powstania rany trudno gojącej się wyróżnia się choroby przewlekłe (niewydolność żylna, cukrzyca, przewlekła niewydolność tętnicza, choroby układu limfatycznego, nowotworowy), niedobory żywieniowe, powikłania pooperacyjne lub zaniedbania higieniczne.

Nowoczesne metody leczenia ran przewlekłych

Nowoczesne standardy leczenia ran określa się akronimem TIME, który obejmuje 4 kluczowe etapy:

• oczyszczanie rany,
• dekolonizacja lub hamowanie infekcji,
• nawilżanie,
• wspomaganie naskórkowania.

W leczeniu ran przewlekłych istotne jest określenie przyczyny jej powstania i, w miarę możliwości, usunięcie źródła utrudnionego gojenia. Z tego względu pierwszym etapem kompleksowego leczenia ran jest konsultacja i oględziny rany: przyczyn jej powstania, rozległości, obecności wysięku, a także możliwości leczniczych i pielęgnacyjnych. Na tej podstawie indywidualnie dla każdego pacjenta dobiera się sposób prowadzenia terapii, obejmujący: rodzaj opatrunku, sposób oczyszczania i pielęgnacji rany, a także środki dedykowane do skóry okolic rany.

Główne metody w leczeniu ran przewlekłych to stosowanie bezpośrednio na ranę specjalistycznych opatrunków lub użycie specjalistycznego sprzętu, który stymuluje proces naprawczy w ranie: pomp z podciśnieniem (terapia VAC), urządzeń do hydraulicznego oczyszczania tkanek, sonoterapię (terapia ultradźwiękami) czy biochirurgię z użyciem opatrunków z larwami muchy (larwoterapia). Niektóre rany wymagają ponadto interwencji chirurgicznej.

Jak długo trwa terapia ran przewlekłych?

Czas trwania leczenia rany przewlekłej jest indywidualny i zależny od wielu czynników, takich jak:

• przyczyny powstania rany,
• kondycja zdrowotna pacjenta,
• stan i rozległość rany,
• leczenia stosowanego dotychczasowo,
• przyjmowanych leków,
• stylu życia i stosowanej diety.

Z tego względu czas trwania i rodzaj zabiegów ustalane są odrębnie dla każdego przypadku.